رسانه‌‌هایی که تنها به فکر جذب مخاطب هستند
رسانه‌‌هایی که تنها به فکر جذب مخاطب هستند
متأسفانه در برخی از رسانه‌های کشور وظیفه یک رسانه خوب تنها انعکاس بدون دخل و تصرف خبر مطرح می‌شود و به این فکر نمیشود که بازتاب سخن فلان مسئول و پخش آن در افکار عمومی، چه تبعاتی را به دنبال دارد.
این روزها هر چه به ایام انتخابات نزدیکتر می‌شویم اظهار نظرهای مسئولان و افرادی که سخنشان در جامعه اثرگذار است بیش از گذشته منعکس می‌شود.
در این میان سخنان برخی افراد بلافاصله در خبرگزاری‌ها و جراید منتشر می‌شود و افکارعمومی را به سمت جهت‌گیری های خاص هدایت میکند.
از همین باب اهمیت این نکته که این افراد باید تا چه حد در کلام و اظهارات خود مراقبت داشته باشند بسیار مشهود و غیر قابل انکار است اما وقتی در اول صبح نگاهی به روزنامه‌های کشور می‌اندازیم تنها باید در صفحه اول شاهد دعوای دو شخص، دو گروه ،دو جبهه یا دوجناح باشیم.
فردی درباره فردی دیگر درست یا غلط اظهار نظری کرده و آن رسانه بدون اینکه بداند این مطلب دردی از مردم و مسئولان دوا میکند یا خیر آن را منتشر می‌نماید.
از طرفی دیگر رسانه ها هم در مقابل سخنان افراد وظایفی بر عهده دارند. متأسفانه در برخی از رسانه‌های کشور وظیفه یک رسانه خوب تنها انعکاس بدون هیچ دخل و تصرف خبر مطرح می‌شود و به این فکر نمیشود که بازتاب سخن این مسئول در رسانه و کشیدن این موضوع به مردم، چه تبعاتی را به دنبال دارد.
آیا این سوال برای یک رسانه مطرح است که اگر این اتهامی که فلان شخص به دیگری زد و من منتشرش کردم، اگر خلاف واقع باشد چه جوابی را باید در پیشگاه الهی داشته باشم؟ آیا یک رسانه قبل از انتشار خبر یا تحلیلش، به وحت ملی هم فکر میکند؟ آیا یک رسانه این اعتماد به نفس را دارد که مطالب اخلاقی فرهنگی را جزء خبرهای دسته اول خود منتشر کند؟
براستی آخرین بار کدام خبرگزاری و یا روزنامه ای را دیده‌اید که در صفحه اول خود از امام زمان(عج) و وظایف منتظر واقعی تیتر زده باشد؟ از خطبه های علی (ع) گفته باشد؟ از عبرت های تاریخ گفته باشد؟ کدام خبرگزاری و روزنامه را سراغ دارید که هم‌اکنون در حال فرو نشاندن آتش اختلافات است؟ کدام خبرگزاری و روزنامه را سراغ دارید که هم‌اکنون در حال ایجاد وحدت بین مردم با مسولان و یا مسولان با یکدیگر هستند؟
کدام خبرگزاری و روزنامه را سراغ دارید که در تیتر اولش بازگو کردن و علاج مشکلات رایج جامعه مثل رواج غیبت و تهمت اباحی گری و... را درج کرده باشد؟.
اما در میان تمام سوالات مطرح شده نگاهی فرمایشات مقام معظم رهبری می‌تواند تا حدی نگاه آینده رسانه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. رهبر معظم انقلاب خطاب به رسانه ها می‌فرمایند: "مسؤولان، فرزانگان، دلسوزان و کسانى که با افکار عمومى مواجهند، نباید بگذارند که دستهاى بدخواه بیاید و میکروبهاى اختلاف را در فضاى ذهنى تزریق کند. چه فایدهاى براى مردم دارد؟! چه کمکى به مردم است که شعارهاى اختلافآمیز و شعارهاى تفرقه‌انگیز در میانشان رواج پیدا کند؟! نیاز واقعى مردم، اینها نیست؛ نیاز واقعى مردم چیز دیگرى است. اختلاف‌افکنى، ایجاد دغدغه و دلهره میان مسؤولان و میان مردم، خدمتى به مردم نمىکند. این انقلاب و این نظام اسلامى و این ملت بزرگ، از عوامل حقیقى اقتدار و بقاء برخوردارند". «مشروح بیانات مقام معظم رهبرى در جمع مردم استان اردبیل1379/05/03».
"بعضی‌ها هم همّشان این است که بنشینند و ذهن و چشم و دست و قلم و زبان مصرف کنند، براى اینکه آتش اختلافى بیفروزند و به اسم مسائل خطّى و حزبى و گروهى و جناحى، دو دسته را به جان هم بیندازند! این کارها را باید رها کنند... نگرانى آن‌جاست که به‌جاى پرداختن به مسائل واقعى زندگى مردم، به مسائل سیاسى با نامهاى جعلى و گوناگون بپردازند و با اختلاف‌افکنى و متشنّج کردن فضاى سیاسى کشور، دشمن را خشنود کنند؛ اینها بد است. بنده به همه‌ى کسانى‌که در هدایت افکار عمومى و ارائه‌ى راه درست نقش دارند، نصیحت مى‌کنم که وظیفه‌ى الهى و وظیفه‌ى اسلامى خودشان را بدانند؛ وظیفه‌ى در مقابل این ملت و این کشور را بدانند"«بیانات مقام معظم رهبرى در دیدار اقشار مختلف مردم1378/12/11».
شاید بسیاری از مردم به جزئیات و حربه‌های تیترنویسی در رسانه‌ها آگاهی نداشته باشند اما اگر همین مردم در جلسه‌ای که فلان مسول سخنرانی کرده باشد حضور پیدا کرده باشند و فردایش انعکاس سخن آن فرد را در رسانه ببیند، ناگزیر به بی‌توجهی برخی از رسانه‌ها پی می‌برند.
اهالی رسانه به خوبی می‌دانند که گاهی سخن یک فردی را می‌شود طوری تیتر زد که دقیقاً معنای خلاف مراد گوینده را بدهد. این یک واقیت است که اکثر رسانه ها با توجه به سلایق حزبی و گروهی خود تیترهایی را انتخاب میکنند و حتی برخی از این طریق قصد کاسبی برای افزایش مخاطب خود را در پیش گرفته اند.
این جسارت تا حدی پیش رفته است که در برخی از موارد شاهد آن هستیم که این خبط بزرگ در مورد سخنان رهبر معظم انقلاب به کار گرفته می‌شود. این مسئله تا جایی پیش می‌رود که رهبر انقلاب هم در فردای روز سخنرانی خود نسبت به انعکاس نادرست سخنانش انتقاد و گله میکند.
برای نمونه رهبر معظم انقلاب در سخنرانی خود در جمع مردم فارس سخنان خود را با نقطه عطفی در القای آرامش به فضای ملتهب ایجاد شده توسط برخی جریان‌ها و رسانه‌ها در چند روز اخیر مطرح میکنند اما متأسفانه بعد از سخنان آرامش بخش ایشان برخی سایت‌ها، خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های داخلی آگاهانه و یا ناآگاهانه به گونه‌ای سخنان رهبر فرزانه انقلاب را منتشر کردند که گویی بیانات ایشان درباره جلوگیری از انحراف در آرمان‌های ملت ایران، مربوط به ماجرای مربوطه است.
پرداختن بدون تحلیل و برجسته کردن این بخش از سخنان رهبری که "تا زنده هستم نخواهم گذاشت انحرافی در حرکت ملت ایران ایجاد شود" بدون اشاره به مابقی گفتارهای معظم‌له سبب شد تا در فردای آن روز رهبر معظم انقلاب در دیدار وزیر کشور و جمعی از فرماندهان نیروی انتظامی مطرح کنند: متأسفانه برخوردی که برخی روزنامه ها با این سخنان کردند، بجای القای آرامش در کشور، القای دوگانگی و دعوا را می‌کرد. نباید به گونه ای صحبت و یا مطلبی نوشته شود که القای تنش و درگیری در جامعه باشد زیرا این موضوع، خلاف شرایط کنونی کشور است.
از آن روز چند ماه می‌گذرد. حال باید پرسید که آیا رسانه‌های داخلی همان خط و مشی گذشته را دنبال نمی‌کنند؟ آیا انتقاد رهبری از آنان شامل، وضعیت کنونی آنان نمیشود؟
اینجا سوالی در ذهن مخاطب صورت می‌گیرد که فلان رسانه‌ای که مدعی پیروی از خط امام و رهبری است، چرا سخن رهبری را سمعاً و طاعتاً گوش نمیدهد و به جای عذرخواهی و جبران اشتباهات مکرر، عملکرد رسانه‌اش را توجیه میکند؟
در نکات بالا قصد نگارنده که خود نیز از اهالی رسانه است ایجاد تلنگری در فضای ارتباطاتی کشور بوده تا با نزدیک شدن به انتخابات مجلس حرکتی در جهت مقاصد دشمنان نظام صورت نگیرد.
در راستای بهره‌مندی از یک راهبردی ایده‌آل تنها ایده‌ای که می توان از آن یاد کرد یادآوری کلید‌واژه‌هایی است که رهبر انقلاب در بازه های زمانی مختلف به آن اشاره کرده‌اند.
شاید خواندن این سخنان بتواند معیاری برای سنجش عملکرد رسانه‌ها باشد.
"یکى از کارهائى که لازمه‌ى تقواى ماست، فرو نشاندن آتش است. این شعله‌ور شدن آتش - مراد، همین آتشهاى اختلافاتى است که بین مجموعه‌ها هست، بین گروه‌ها هست، بین دستگاه‌ها هست - در حکم آتش سوزان است. سعى همه باید این باشد که اطفاء کنند. نباید بر روى آتش بنزین پاشید، نباید آتشها را مشتعل کرد. اینکه ما مکرر در مکرر توصیه میکنیم به دوستان، به مسئولین، به کسانى که تریبون دارند، به کسانى که حرفشان یا به طور عموم یا در بخشى از فضاى کشور منعکس می‌شود، که گفته‌ها را، زبانها را، اظهارات را، تعبیرات را کنترل و مراقبت کنند، به خاطر این است. گاهى اوقات یک تعبیرى نه فقط ضد اطفاء نائره است، بلکه مشتعل کردن هرچه بیشتر نائره است؛ اطفاء نیست، بلکه ضد اطفاء است .بیانات در دیدار مسئولان نظام جمهورى اسلامى ایران"1390/05/16.
ایشان در سخنانی دیگر می‌فرمایند: "اتحاد و اتفاقى که رمز همه‌ى پیشرفتها و پیروزیهاست، امروز بیشتر از همه براى این کشور لازم است. مسئولین کشور هم واقعا دارند زحمت میکشند، حقیقتا دارند زحمت میکشند. دولت، مسئولین، مدیران بخشهاى مختلف، تلاش میکنند. اگر کسى ایراد و انتقادى هم دارد، نباید آن را جورى مطرح کند که این مدیرى که در تلاش هست براى اینکه کار را بهتر انجام دهد، او را تضعیف کند. اختلافات غالبا از هوسهاى نفسانى بر میخیزد. اگر کسى بگوید این عمل من که اختلاف‌انگیز بود، تفرقه‌انگیز بود، براى خداست، این را باور نکنید. تفرقه‌ى بین مؤمنین کار خدائى نیست، براى هدف خدائى انجام نمیگیرد؛ کار شیطانى است؛ کار شیطانى است. ایجاد بغضاء و کینه بین مؤمنین، فضاى اختلاف را به وجود آوردن، این کار شیطان است، کار خدائى نیست. کار خدائى همدلى است. یک نفر یک کارى دارد، مسئولیتى را بر عهده گرفته، دیگران باید کمک کنند تا کار را خوب انجام دهد. اگر ضعفى داشت، به او تذکر دهند؛ اما نگذارند او تضعیف شود. این کسى که این علم را بر دوش کشیده، بلند کرده، همه باید کمکش کنند؛ یکى عرقش را پاک میکند، یکى بادش میزند. اگر دیدند که در نگه داشتن علم دارد اشتباه میکند، راهش این نیست که یک مشتى هم به پشتش بزنند، خود او و علم را سرنگون کنند. راهش این است که کمکش کنند این اشکال برطرف شود؛ این نکته را باید همه توجه کنند، بخصوص کسانى که در عرصه‌ى سیاست و در عرصه‌ى فرهنگ و در عرصه‌ى رسانه و در عرصه‌هاى گوناگون نقش و حضورى دارند) بیانات در دیدار مداحان اهل‌بیت (علیهم‌السّلام "
حسن عبدالصمد
