آخرین بار کی امر به معروف و نهی از منکر کردیم!(داستان2)
چه کسی تو را بیشتر دوست دارد؟
اپیزود اول:
«این بسیجیها انسانیت ندارن! نه عقل دارن نه احساس! همشون وحشی هستن و...» این حرفها، سخنان جوانی بود که بر روی صندلی قطار مترو نشسته بود و بلند بلند با دوستش به این سخنان میپرداخت. من هم روی صندلی مترو نشسته بودم، کمی آن طرفتر هم مرد میانسالی ایستاده بود.
قطار به ایستگاه امام خمینی(ره) رسید، عده ای از قطار پیاده شدند، به طرفهالعینی صندلیهای قطار پرشد از جمعیت و مرد میانسال همچنان ایستاده بود و به سخنان این دو جوان گوش میداد.
جوانی که چفیهای برگردن داشت وارد مترو شد و مانند بقیه افراد بر روی صندلیهای قطار نشست، تا چشمش به مرد میانسال افتاد از جایش بلند شد و به پیرمرد گفت: پدر جان بفرما اینجا بشین. مرد میانسال هم با گفتن «خدا خیرت بده جوون» بر روی صندلی قطار نشست.
پیرمرد و آن افرادی که صحبت های آن دو دوست را درباره بسیجی ها شنیده بودند، با نگاه به یکدیگر، به تناقض صحبتهای آن دو دوست و رفتار آن بسیجی فکر میکردند.
جوان بسیجی که نمیدانست قضیه از چه قرار است در حالی که ایستاده بود کتاب کوچکی را از کیف خود بیرون آورد و شروع به مطالعه کرد.
پیرمردی از دیدن این حرکت جوان بسیجی متوجه شد در این فرصتی که درمترو هست هم می شود به مطالعه پرداخت. او هم کتابش را از کیفش در میآورد و شروع میکند به مطالعه کردن.
آنجا فهمیدم که که آن جوان، بدون گفتن حتی یک کلمه، توانست به صورت مفید امر به معروف کند.
اپیزود دوم:
محمد آن طرف خیابان منتظرم است.بی توجه به چراغ قرمز عابر پیاده به سرعت به آن طرف خیابان میروم. بعد از احوالپرسی با محمد به سمت مترو میرویم. از نگاه او احساس میکنم محمد حرفی را میخواهد به من بگوید. از پلههای مترو به پایین میآییم. میبینم که درهای قطار در حال بسته شدن است. دست محمد را می گیرم و به سمت قطار میکشم تا سریع به داخل قطار بریم.
تا خواستم پایم را بین در قطار بگذارم و مانع بسته شدن در آن شوم، ناگهان محمد من را به عقب کشید و نگذاشت مانع بسته شدن در قطار شوم. با ناراحتی به او گفتم: برای چی این کار رو کردی؟ محمد گفت «اگر پایت را بین در میگذاشتی، قطار چند ثانیه ای در حرکت خود تأخیر میکرد، از طرفی نزدیک به هزار نفر در این قطار بودند، این چند ثانیه را ضرب در آن افراد کن ببین چند ثانیه می شود! آیا میتوانی جواب این ثانیه هایی که با کار تو به هدر رفت را بدهی؟»
من هم که از دقت محمد تعجب کرده بودم گفتم: راست میگی !!
آنجا بود که به رد شدنم از خیابان فکر کردم. وقتی که به چراغ قرمز عابر پیاده توجه نکردم و از خیابان رد شدم، باعث شدم تا چند اتومبیل ترمز کنند در حالی که آن زمان حق عبور آنان بود!
از آن روز به بعد با امر به معروف و نهی از منکر محمد، دیگر حواسم را به حقوق اجتماعی بیشتر کردم تا حق مردم برگردنم نباشد.
اپیزود سوم:
با الناز در حال رفتن به دانشگاه بودیم مثل همیشه سوار اتوبوس شدیم اتوبوس مملو از جمعیت بود کمی آنطرفتر خانمی دائماً از بدبختیها و مشکلات اجتماع میگفت. او با حرفهایش افراد آن اتوبوس را نسبت به وضع کنونی کشور بد بین کرده بود. الناز کم کم خودش را به آن زن نزدیک کرد وقتی به او نزدیک شد گفت : ببخشید خانم! از اخبار امروز خبر دارید؟ زن گفت : نه، کدوم خبر؟
الناز گفت: دانشمندان ایرانی با حمایت نظام، به عنوان اولین کشور دنیا توانستند به پیشرفت هایی که تا آن زمان دست نیافتنی بود در ایمپلنتهای دندان پزشکی دست پیدا کنند!
خانم میانسالی وارد بحث شد و گفت: قبل از انقلاب خواهر من را برای پیوند کلیه به خارج از کشور بردند اما الان ایران به عنوان اولین کشور در پیوند کلیه پیشتازه. حتی بیمارهایی که در کشورهای خارجی هستند برای معالجه به ایران سفر میکنند.
دختر دانشجویی که از سخنانش مشخص بود در رشته پزشکی درس میخواند گفت: در کل دنیا دکتر سمیعی به عنوان بهترین جراح مغز و اعصاب در جهان شناخته شده هست. حتی در چشم پزشکی نیز ایران را به عنوان بهترین کشورها در جهان میشناسن.
بر خلاف همیشه جو داخل اتوبوس بسیار علمی شده بود.
زنی که از لهجه او مشخص بود که اهل شهرستان است گفت خدا پدر این دولت را بیامرزد. از زمانی که احمدی نژاد به روستای ما آمد، خط لوله آب شیرین، گاز رسانی، تلفن و برق رو به روستای ما آورد. از طرفی با ساختن بیمارستان و ورزشگاه و مدرسه خیلی از مشکلات ما حل شد.
زن میانسالی در جواب این زن شهرستانی گفت: چرا همش به شهرستانها توجه میشه.پس ما که تو تهرانیم چی؟خانم شهرستانی هم در جواب گفت: اتفاقاً معنای عدالت همینه که ما هم در شهرستان بتوانیم مثل شما ها از یارانه و امکانات اولیه بهرهمند بشیم.
دختر جوانی که گویا تازهعروس بود گفت: وقتی ازدواج کردم با پس انداز و وامهای دولتی یک خانهای اجاره کردیم. الان هم که دارند از طرف مسکن مهر خانهای را به ما واگذار میکنند. وقتی هم پسرم به دنیا اومد، دولت با راه اندازی طرح «آتیه» یک ملیون تومان برای فرزندم پسانداز کرد و ماهیانه مبلغی رو به اون اضافه میکنه تا زمانیکه پسرم جوان شد یک سرمایه ای از خودش داشته باشه.
در اتوبوس از پیشرفت های ایران در انرژی هستهای، سلول هایبنیادی، پیشرفت در عمران و سد سازی، خود کفایی در تجهیزات نظامی و دارو سازی و... شنیدم. برای اولین بار بود که در یک سفر اتوبوس اطلاعات زیادی بدست آوردم.
عده ای از گرونی نخود و لوبیا سخن میگفتند و این ها را شاخص پیشرفت و پسرفت اعلام میکردند و عدهای به پیشرفتهای کلان جهانی ایران در زمینههای مختلف اشاره می کردند.
صدای آقای راننده آمد که ایستگاه پایانی است لطفا پیاده بشوید.از بس بحث داغ و جذابی در اتوبوس شکل گرفته بود، تازه یادم آمد که در ایستگاه دانشگاه فراموش کرده بودم تا پیاده شوم.ولی بجایش خیلی اطلاعات خوبی بدست آوردم.
برای خواندن ادامه مطالب گزینه (ادامه مطلب) را تائید کنید
حسن عبدالصمد
....................................................................................................................................
از تمامی خوانندگان خواهشمندم تا خاطرات و راهکارهای امر به معروف و نهی از منکر عملی خود را برای ما بیان کنند.
سخنان رهبری پیرامون امر به معروف و نهی از منکر
* وقتی کسی را از منکرات نهی می کنید مثلا ظلم کردن، تعرض کردن،تجاوز به دیگران، اموال عمومی را حیف و میل کردن، دست درازی به نوامیس مردم، غیبت کردن، دروغ گفتن، نمامی کردن، توطئه کردن، علیه نظام اسلامی کار کردن، با دشمن اسلام همکاری کردن و میگویید این کارها را نکن، وقتی که در دل شما نسبت به این کارها بغض وجود داشته باشد، این نهی، یک نهی صادقانه است و خود شما هم طبق همین امر و نهی تان عمل می کنید.اگر خدای نکرده دل با زبان همراه نباشد، آنگاه انسان مشمول این جمله می شود که «لعن الله الامرین بالمعروف التارکین له ».کسی که مردم را به نیکی امرمی کند، اما خود او به آن عمل نمی کند; مردم را از بدی نهی می کند، اما خوداو همان بدی را مرتکب می شود; چنین شخصی مشمول لعنت خدا می شود; این چیزخیلی خطرناکی خواهد شد.
* فواید امر به معروف و نهی از منکر
اگر معنای امر به معروف و نهی از منکر و حدود آن برای مردم روشن بشود ، معلوم خواهد شد یکی از نوترین ، شیرین ترین ، کار آمد ترین و کار سازترین شیوه های تعامل اجتماعی ، همین امر به معروف و نهی از منکر است و بعضی ها دیگر در نمی آیند بگویند ( آقا ! این فضولی کردن است )! نه ، این همکاری کردن است ، این نظارت عمومی است ، این کمک به شیوع خیر است ؛ این کمک به محدود کردن بدی و شر است ؛ کمک به این است که در جامعه اسلامی گناه ، گناه بماند. بدترین خطرها این است که یک روز در جامعه ، گناه به عنوان ثواب معرفی بشود ؛ کار خوب به عنوان کار بد معرفی بشود و فرهنگها عوض بشود. وقتی که امر به معروف و نهی از منکر در جامعه رایج شد ، این موجب می شود که گناه در نظر مردم همیشه گناه بماند و تبدیل به ثواب و کار نیک نشود . بدترین توطئه ها علیه مردم این است که طوری کار کنند و حرف بزنند که کارهای خوب – کارهایی که دین به آن امر کرده است و رشد و صلاح کشور در آنهاست – در نظر مردم به کارهای بد ، و کارهای بد به کارهای خوب تبدیل شود این خطر خیلی بزرگی است.
*در مساله امر به معروف و نهی از منکر، فقط نهی از منکر نیست; امر به معروف و کارهای نیک هم هست.برای جوان، درس خواندن، عبادت کردن، اخلاق نیک،همکاری اجتماعی، ورزش صحیح و معقول و رعایت آداب و عادات خوب در زندگی،همه جزو چیزهای خوب است.برای یک مرد، برای یک زن و برای یک خانواده،وظایف خوب و کارهای بزرگی وجود دارد.هر کسی را که شما به یکی از این کارهای خوب امر بکنید به او بگویید و از او بخواهید امر به معروف است. نهی از منکر هم فقط نهی از گناهان شخصی نیست.تا می گوییم نهی از منکر، فورا درذهن مجسم می شود که اگر یک نفر در خیابان رفتار و لباسش خوب نبود، یکی باید بیاید و او را نهی از منکر کند; فقط این نیست. این جز دهم است. نهی از منکر در همه زمینه های مهم وجود دارد. مثلا کارهایی که افراد توانادستشان می رسد و انجام می دهند; همین سو استفاده از منابع عمومی; همین رفیق بازی در مسائل عمومی کشور، در باب واردات، در باب شرکتها و در باب استفاده از منابع تولیدی و غیره
*امر به معروف و نهی از منکر فقط این نیست که ما برای اسقاط تکلیف ، دو کلمه بگوییم ؛ آن هم در مقابل منکراتی که معلوم نیست مهمترین منکرات باشند.
*همه باید امر به معروف و نهی از منکر بکنند، الان هم عرض می کنم ، نهی از منکر کنید . این واجب است امروز امر به معروف و نهی از منکر، هم مسئولیت شرعی و هم مسئولیت انقلابی و سیاسی شماست.
*مهمترین وظیفه ای که در صراط امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد این است که باید نیروهای مومن و حزب الله و آمر به معروف و ناهی از منکر و آنهایی که انگیزه دارند ، باید در نظام اسلامی در صحنه باشند و همه جا باید حضور داشته باشند.
* همه مردم باید وظیفه امر به معروف ونهی از منکر را برای خود قائل باشند و با لحن مناسب محل خلاف و گناه را به خاطی تذکر دهند . وانجام این امر ، در مرحله عمل واقدام تنها با اجازه حکومت باید انجام شود.
* امر به نیکی وصلاح ونهی از بدیها ، مفاسد وتخلفات ، از نظر قرآن کریم واسلام ، تضمین کننده خط صحیح و راه راست است. هر کس به اندازه وسعت وجودی وشعاع قدرت خود ، مسئول است ونباید در مقابل تخلفات ، بدعت گذاریها ، از میان رفتن سنت ها وزمینه سازیهایی که برای تهاجم دشمن صورت می گیرد ، بی تفاوت باقی بماند.
* نهی از منکر در محیط خانواده
در محیط خانواده هم می شود نهی از منکر کرد . در بعضی از خانواده ها حقوق زنان رعایت نمی شود ؛ در بعضی از خانواده ها حقوق جوانان رعایت نمی شود ؛ در بعضی از خانواده ها به خصوص حقوق کودکان رعایت نمی شود؛ اینها را باید به آنها تذکر داد و از آنها خواست. حقوق آنها را تضیع کردن ، فقط به این هم نیست که انسان به آنها محبت نکند؛ نه، سوء تربیتها، بی اهتمامیها ، نرسیدنها ، کمبود عواطف و ازاین قبیل چیزها هم ظلم به آنهاست.
* منکرات رایج در جامعه
منکراتی که در سطح جامعه وجود دارد و می شود از آنها نهی کرد و باید نهی کرد ، از جمله اینهاست : اتلاف منابع عمومی ، اتلاف منابع حیاتی ، اتلاف برق، اتلاف وسایل سوخت، اتلاف مواد غذایی ، اسراف در آب و اسراف در نان . ما این همه ضایعات نان داریم؛ اصلاً این یک منکر است ؛ یک منکر دینی است؛ یک منکر اقتصادی و اجتماعی است؛ نهی ازاین منکر هم لازم است ؛ هر کسی به طریقی که می تواند؛ یک مسؤول یک طور می تواند، یک مشتری نانوایی یک طور می تواند، یک کارگر نانوایی طور دیگر می تواند. طبق بعضی از آمارهایی که به ما دادند، مقدار ضایعات نان ما برابر است با مقدار گندمی که از خارج وارد کشور می کنیم ! آیا این جای تاسف نیست ؟! همه اینها منکرات است و نهی از آنها لازم است. طبق نهج البلاغه ، امیرالمومنین (ع) نهی از اینها را یکی از محورهای اصلی توصیه های خود قرار داده است .
عاملی که جامعه را اصلاح می کند همین نهی از منکر زبانی است. به آن آدم بدکار، به آن آدم خلافکار، به آن آدمی که اشاعه ی فحشا می کند، به آن آدمی که می خواهد قبح گناه را از جامعه ببرد، مردم باید بگویند. ده نفر، صد نفر، هزار نفر! افکار عمومی روی وجود و ذهن او باید سنگینی کند، این شکننده ترین چیزهاست.
سخنان ائمه در ارتباط با امر به معروف و نهی از منکر
*کارهاى نیک و جهاد در راه خدا، در برابر امر به معروف و نهى از منکر بیش از قطره اى [آب دهانى] در برابر دریاى خروشان نیست.
(نهج البلاغه ، ح 366، ص 921)
*خداوند سبحان نسل گذشته را مورد لعن و نفرین و عذاب خویش قرار نداد مگر به سبب اینکه امر به معروف و نهى از منکر را ترک کردند. (همان ، خ 234، ص 808)
*به معروف امر کن و از منکر (کار زشت) باز دار، و با کسى که از تو بریده پیوند کن، و به کسى که تو را محروم کرده عطا کن.
(غررالحکم ، باب امر به معروف)
*امر به معروف کن و خود نیز بدان عمل کن و از آن کسانى نباش که مردم را امر به معروف کنند و خود از آن دورى کنند، که در نتیجه گناه آن را بر دوش گیرند و خود را در معرض خشم پروردگار در آورند. (غررالحکم ، باب امر به معروف)
*چگونه بر شما میگذرد زمانی که زنانتان فاسد و آلوده شدند و جوانانتان به طرف فسق و فجور روی آوردند این مصایب و بدبختی ها هنگامی پیش میاید که شما امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنید. وسائل الشیعه ج ۱۱ ص ۳۹۶
*از خدا بترسید از خدا بترسید ، با اموال و جانها و زبانهایتان در راه خداوند بزرگ جهاد کنید و از دین حق تعالی بزرگ دفاع کنید و امر به معروف و نهی از منکر را رها نکنید ، زیرا رها کردن این دو واجب الهی باعث میشود که ظالمین بر شما مسلط شوند و در آن هنگام برای رهایی از شر و ظلم دشمن دعا کنید ولی خداوند دعاهایتان را اجابت نمی کند. نهج البلاغه نامه ۴۷
*پیامبر بزرگوار اسلام(ص) میفرماید: (اِذا اُمَّتی تَواکَلتِ الاَمرَ بالمعروفِ و النهی عَنِ المُنکرِ، فَلیأذَنُوا بوقاعٍ مِن اللهِ) «هنگامی که امت من از انجام امر به معروف و نهی از منکر شانه خالی کنند و این کار را به همدیگر موکول نمایند، پس باید آمادگی خود را برای روبه رو شدن با وقوع واقعهای که کیفر الهی را در بر دارد، اعلام دارند
*حذیفه گوید: (یأتی عَلَی النّاسِ زَمانٌ اَن یکونَ فیهِم جیفَهٌ حِمارٌ اَحَبُّ اِلَیهِم مِن مُؤمِنٍ یأمُرُهُم بِالمَعرُوف وَ ینهاهُم عَنِ المُنکَر) «زمانی بیاید که مردار الاغ برای مردم آسانتر و بهتر است از وجودیک مؤمنی که ایشان را امر به معروف و نهی از منکر نماید»
*پیامبر بزرگوار اسلام(ص) فرمود: (مَن اَمِرَ بِالمَعرُوفِ وَانَّهی عَنِ المُنکَرِ فَهُوَ خَلیفَهُ اللهِ فِی اَرضِهِ وَ خَلیفَهُ رَسُولِ اللهِ وَ خَلیفَهُ کِتابِه) «کسی که امر به معروف و نهی از منکر کند، جانشین خداوند در زمین و جانشین رسول خدا و جانشین کتاب خدا است.»
*امام صادق علیه السلام به یکی از یارانشان فرمودند: اگر شما دور بنی عباس را نمی گرفتید آنها ما را خانه نشین نمی کردند سکوت شما ما را خانه نشین کرد.وسائل / ج 12 / ص 144 به نقل از کتاب امر به معروف و نهی از منکر / محسن قرائتی
*ای مومنان! هرکس تجاوزی را بنگرد و شاهد دعوت به منکری باشد و در دل آن را انکار کند خود را سالم نگه داشته است و هرکس با زبان آن را انکار کند پاداش داده خواهد شد و از اولی بهتر است و آن کس که با شمشیر به انکار برخیزد تا کلام خدا بلند و گفتار ستمگران پست گردد او راه رستگاری را یافته و نور یقین در دلش تابیده «نهج البلاغه (نسخه مرحوم دشتی) /حکمت 373»
*گروهی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمدند و گفتند: تا ما به همه احکام عمل نکنیم، امر به معروف نمی کنیم.حضرت فرمود: امر به معروف کنید ، گرچه به همه آنچه می گویید ، عمل نمی کنید و نهی از منکر کنید گرچه از همه منکرات دوری نمی کنید.
*یک فرد گنهکار در میان مردم همانند کسی است که با جمعی سوار کشتی شود و به هنگامی که در وسط دریا قرار گیرد تبری بر داشته و به سوراخ کردن موضعی که در آن نشسته است بپردازد و هرگاه به او اعتراض کنند در جواب بگوید من در سهم خود تصرف می کنم. اگر دیگران او را از این عمل خطرناک باز ندارند طولی نمی کشد که آب دریا به داخل کشتی نفوذ کرده و یکباره همگی در دریا غرق می شوند. «تفسیر نمونه، ج3 ، ص 37 و 38 ، ذیل آیه 104 سوره ال عمران
*رسول خدا، حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: گروهی هستند که نه پیامبرند نه شهید، ولی مردم به خاطر مقام آنان که به دلیل امر به معروف به دست آورده اند ، غبطه می خورند.«مستدرک ج 2 ص 358»
*امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند: کسی که بتواند جلوی مفاسد را بگیرد ، ولی نگیرد، دوست دارد خدا معصیت شود. چنین کسی اعلام دشمنی با خدا کرده است. مستدرک ج 12 ص 184 ( متن عربی)
*« خداوند دشمن مومن بی دین است. » پرسیدند یا رسول الله مگر مومن، بی دین می شود؟ فرمود: « مسلمانی که امر به معروف نکند بی دین است
حسن عبدالصمد
....................................................................................................................................
از تمامی خوانندگان خواهشمندم تا خاطرات و راهکارهای امر به معروف و نهی از منکر عملی خود را برای ما بیان کنند.
- ۹۰/۰۳/۱۸